vlilik, kişi açısından en önemli yaşam alanlarından birisi olarak değerlendirilebilir. Evlilik ve mutluluk ilişkisini inceleyen birçok araştırma mevcuttur. Bu araştırmalarda, evlilik durumu bakımından, evli kişilerin, hiç evlenmemiş ya da boşanmış olan kişilere göre daha mutlu olduklarına yönelik veriler elde edildiği görülmektedir. Bunun dışında evli kişilerin sağlık durumlarının ve yaşam sürelerinin bekâr ve boşanmış kişilere göre yine daha iyi olduğu sonucuna varılmıştır.

Evlilik hayatının önemli gayelerinden birisi, evliliği devam ettirebilmek veya boşanmamayı sağlamak olarak belirtilmektedir. Evliliği devam ettirebilmede birçok faktör etkilidir. Bunlardan biri de, evliliğin niteliğidir. Evliliğin niteliğini belirlemek üzere, evlilik doyumu, evlilik uyumu, evlilikte başarı, evlilik kalitesi ve evlilikte mutluluk gibi farklı kavramlar kullanılmaktadır. Evlilik doyumu, genel olarak kişinin, evliliğine dair değerlendirmeleridir. Eğer kişi, evliliğinden memnunsa, evliliği onun ihtiyaçlarını karşılayacak nitelikteyse ve evliliğine dair düşünceleri olumluysa, evlilik doyumu yüksek olarak ifade edilebilir. Evlilik doyumunun yüksek olması kişinin mutluluğunu doğrudan etkileyen bir faktördür. Aynı şekilde tersi de mutluluğunu olumsuz yönde etkileyecektir.

Evlilik mutluluk ilişkisi iki bağlamda ele alınmaktadır. Buna göre, evlilik mi bireyleri mutlu etmektedir, yoksa mutlu bireyler mi evlenmektedir? İlk olarak evliliğin, kişiye sağladığı psikolojik ve fizyolojik birçok avantajın kişiyi mutlu ettiği bir gerçektir. Yani, evliliğin kişiye sağladığı sosyal destek, yalnızlıktan koruyucu niteliği ve hayatına kattığı anlam olarak onu mutlu etmesi anlaşılabilir bir durumdur. Bununla beraber, düzenli cinsel yaşam ve beslenme de kişinin mutluluğunu olumlu etkilemektedir.

Konu ile ilgili ikinci bakış açısı ise, mutlu kişilerin evlenmeye daha meyilli oldukları ve bu mutluluklarını evlilikte de sürdürdükleri şeklindeki görüştür. Buna göre, yapılan boylamsal araştırmalar, mutlu kişilerin, karşı cins tarafından daha çok tercih edildiklerini, daha kolay iletişim kurduklarını ve evlenmelerinin daha muhtemel olduğunu ortaya koymuştur. Bu durum da, mutlu kişilerin evlendiklerinde de mutlu yaşamlarına devam ettiklerini göstermektedir.

Evliler mi mutlu, mutlular mı evli?
Yaptığımız bir çalışmada, ülkemizde evlilik doyumu ile mutluluk arasındaki ilişkileri ve evlilik doyumunu etkileyen faktörleri belirlemeye çalıştık. Buna göre, 487 evli çift üzerinde yürüttüğümüz bu çalışmada, mutlu kişilerin evlilik doyumlarının daha yüksek olduğuna yönelik bulgular elde ettik. Ayrıca, erkeklerin kadınlara göre ve tanışarak-görüşerek evlenenlerin, görücü usulü ile evlenenlere göre, evlilik doyumlarının daha yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Yaş ve evlilik süresi bakımından ise, kişilerin yaşları yükseldikçe ve evlilik süreleri uzadıkça, evlilik doyumlarının azaldığı şeklinde bir sonuca ulaşılmıştır. Bunların dışında, eğitim düzeyi, evlilik yaşı, çocuk sayısı ve eşler arası yaş farkı ile evlilik doyumu arasında ise anlamlı ilişkiler bulunmamıştır.

Dr. Tayfun Doğan
Psikolojik Danışman
www.tayfundogan.net